Yaratilmis hic bir seyin kendine ait herhangi bir seyi yoktur hakikatte.Ve irade buna dahildir.
Allah her seyi özel esi benzeri olmayan bir bicimde yaratir, her seyde aciga cikar ve bunu her anda yapar, bu yüzden ben her anda bir isteyimdir der.
Insan her ne kadar sahib oldugu madi ve manevi degerleri kendine ait hiss etsede hakikatte HIC bir seye kendisine dahi sahib degildir, buyüzden ilmin hakikatine ermis kisiler kendilerini hiclik ile tanimlarlar.
Bu yukaridaki söylediklerime göre elbette birisi, mademki benim bir iradem yok o halde yazilmis bir senaryoyu ben ne diye oynayacagim, bu mümkün degildir secioyrum ve sectigimin farkindayim diyecektir hakli olarak.
Allah zamansiz ve mekansizdir,zamansiz ve mekansiz olmasindan dolayi zamanli ve mekanli olan bizim aklimiz bunu algilamakta ciddi boyutta zorlanir ve bu zorlanma olgusu kapasite sorunu "kader ve kaza" hakikatini hep sorgular durur.Ve ben saadece islam dininden bahsetmiyorum, bu her insan derinden ilgilendiren bir mevzu oldugunu düsünüyorm.
Allah;" ben insani kendi suretimde yarattim" diyor,ve buradaki suret sima(face) degildir, kendi özelliklerimde yani sifatlarimdan ona verdim öyle yarattim diyor.
Irade baslica bir sifattir, mürid esmasinin acilimi irade edendir, kiside bu esma var.Kisi bu esma ile ortaya koyar fiilini ve tavrini, sifat olmadan fiil meydana cikamaz, yani aslinda irade ederkende irade eden MÜRID esmasidir yani Allah.
Diyelimki kisi sokakta yarali bir kus gördü ona merhamet etti ve alip eve götürüp onun yaralarini sarmayi istedi, burada bu fiili koyan sey RAHIM esmasidir, yani Allah.
Diyelimki kisi brisi tarafindan incindi ambiyane bir sözle kaziklandi, kisi intikam almayi diledi ve aldi, bunu MUNTAKIM esmasi ile yapar, Müntakim intikamnini alan manasindadir.Muntakim yapiyor esittir Allah cünki bu sifatlar hakikatte ona ait.
Kisi yavrusunu cok sevdi, seven Vedut'tur. Kisi fakir birisine yardim etti yapan KERIM dir.Bu esmalar böyle uzara durur ama insan sifatsiz bir fiil ortaya koyamaz.Ve bu sifatlar Allah'a ait, Allah yapar.
Ve O diyorki ben dilemeden sen dileyemezsin ! Attigin zaman sen atmadin ancak Allah atti.Aglatanda güldürende BENIM.( ayet ile sabit bunlar)
Allah insana bu yetkiyi verir bütün sifatlarimi sende görmek istiyorum der, yetki senin der ama bunu yaparken bile o kiside Allah'tan baska bir fail yoktur zira sifatlari ile yapiyor kisi bunu.Acikcasi ve net olarak irade öyle zan ettigimiz gibi yoktur.Yetkiyi verdigi icin insana halife diyor zaten, yani yapan eden Allah insan burada gölge yada varlik gölgedir konumundadir.
Fakat kisi diyor ben irade ediyorum aklim da var istersem yaparim istemessem yapmam, cünki kisi anlamiyorki o bir özne ve özü O.Kendisini ayse fatma saniyor, ben yapiyorum diyor bunu meydana getiren algi onun egosudur. Oysa egodan kurtulanin görecegi tek sey; hmmm herseyi yapan Allah imis. Ben ise bir hic misim"der, bunu yasamayan herkez kendine bir kimlik verir ve bu kimlik Allah'tan ayri bir kimliktir ve batildir.
Safi esmasini ortaya koydugu icin kendisine doktor der, birilerine maas verdigi icin ki bu Rezzak'tir ben patronum der.Bir seye suret veriyorsa mesela resim yapiyor mesela bir heykel bunu yapan MUSAVVIR iken kendisini ressam yada heykeltras kisaca sanatci ünvani ile isimlendirir, oysa Müsavvir bir seye suret veren manasinda olan Allah'in esmasidir.Esmalari kendi özünde taniyip sahibine veremedigi icin Allah'i da ötelere koyar, ve ben irade edenim der müridin özünde oldugunu bilmiyor fakat getirsini tadiyor yasiyor ve tabiki sahib cikiyor.Oysa O ben sana sah damarindan yakinim der.. bu benim cemberimden cikamazsin manasinda bir bakima. Insan kendinden cikamaz ki.Bu yüzden iradesi öyle zan ettigi gibi kendine ait degildir. Ama insan cok özel yaratilmis bir varlik, o kadar özelki beni yansit irademle ve her sifatimla diyor, insan ise cilkini cikartiryor, nankörüz zira
Zaten o insana pek anankör ve unutkandir der, kisinin zannindan dolayi diyor bunu.
Bir soru isareti daha olusacak, ama mademki siz bize istediginiz kadar yazip acabilirsiniz dediniz konuyu, o halde ben uzatmak istiyorum
tesekkür ederim ayrica.
Bazilari kötü seyler yapiyor mesela gasp, adam öldürmek tecavüz yada birinin hakkina tecavüz.Bunu dami Allah yapiyor diye soru gelir akla.
Allah bunlari yapma dedi zaten, fakat bunlar oluyor, cünki Allah'in bir yönü degil iki yönü var, CELAL ve CEMAL. Bu olaylar meydana geliyorsa hak ile gelir meydana. Nasil ? Yine baglayici sifatlari ile. Kisinin hakkina tecavüz edersen gün gelir birisde senin hakkina tecavuz eder, zira Allah intikamini alir ve kel alakla bir insan ile sana o yaptigini yasatir, görünen sudurki, ay benim ne kabahatim vardi durduk yerde hic tanimadigim adam beni gasp etti.. iyide senin acik bir hesabin vardi hatirla.Hersey yerli yerindedir, ve insanda irade olsaydi bunu böyle pilanli ve eksiksiz ortaya koyamazdi.
Bazen meslea kisi bir sey yapar yada bir söz söyler, ve akabinde, kendisine sasar ben bun yapacak /söyleyecek adam degildim, basiretim kapanmis olmali... Iraden nerde idi madem irade sahibisin.
Bazen özellikle kadinlarda bu coktur zira kadinda rahim esmasi yogundur, kadin birisine cok sinirlenir bir cok seyi göze alir belkide bir ymurkuk bir tokat atmayi, fakat bunu yapamaz bazen onu onlarca aldatan kocasini bile terk edemez, ve derki aman ya gönlüm el vermedi, yapamadim, allahindan bulsun.. yapamaz zira bu kisde rahim esmasi o kadar yogundurki merhametin disinda bir fiili ortaya koymayi engeller, nerde senin iraden ? Hani irade ediyorudum.
Kisi esma tertibinin cemberinden cikamaz, ve her insan yaratilis itibariyle özeldir tek bir özne özünde hakikatini yani Allah'i barindirir.Bu yüzden hic bir yere degil ama kulumun kalbine sigdim der ya.Onun disina ciktiginda bu kisi mutsuzluklar yasar ve zaten birdaha bu tavri koymaktan cekinir zira mutsuz ve pismanliklar yasar.zaten bunu yapmak kisinin kendi hakikatine yani Rabine olan ihanetidir bu günah yasak sirk mahiyetinde bir durumdur, bu yuzden direk kendini sorguluyor pismanliklar yasiyor cok yogun acilar hiss eder aglar vs, cehennemin tecellisi baska birsey degildir.
Mesela su, Allah diyorki senin duan olmasaydi ben seni napayim, senin degerin duandadir Allah katinda, iste o dua, ki burada dua bir sey istemek degildir bana para ver is ver vs degildir, duanin hakikati cagirmaktir, kendine davet etmektir. Iste Allah diyorki sen beni kendine davet etmesen ben seni napayim.Lazim degilsin bana !
Iste isin sirri burada, kaderinde kazanin da sirri burada, sen istiyorsun ve aliyorsun, ama sana o talebi isteden sey fitratindaki esmaboyutundur, rahimi yogun olan kisi gaddar olamaz, haliyle isteyemz ve bu kisiden gaddarca bir fiil cikmaz ciksada o kendin i kahr eder durur.Nasil yaptim nasil yaptim aman yarab nasil yaptim der kendine yediremez.. bunun örnegini kendimizde ve cevremizde bir cok yasamisizdir, takip ettigimizde zaten insanlari görürüz onlar belirli esma cemberinden cikamazlar bile.Irade nerde cikamioyr bile..Mecburi istikamet yani.Ama söyle bir fark ile o esmaboyutu senin hakikatindir, sensin yani.
Ve diyelim ki bir doktor istiyor tip fakultesini ve ugrasiyor akabinde doktor oluyor, insanlara sifa dagitiyor, denilirki ama bakin istedi irade etti ve kendi talebi dogrultusunda yolunu cizdi .Acaba??
Bu kiside fitraten sifa sifati yogundur, bu yüzden bu ve benzeri meslek yada durumlara yönelir, esmaboyutu ona emr ediyor bunu ben burdayim ve senin en yogun esmanim aciga cikmak istioyrum der, ve kisi ister.... Ben dilemesem sen dileyemssin, hakikati budur. Esmalar Allah'in !
Ve yina bir baskasi bu meslegi mecburen istemistir yada eidnmistir aile ortam baskisi, bu insanda doktor olur ama mutsuzdur istemiyor bunu yapamiyorda öyle cok guzel basarili degil, ve o kisi ya kendine döner bu isi terk eder yada bu meslek yanisira emr edildigi üzere artik ne varsa esmasinda ona yönelir, belki yanisira resam olur, yada kerim oldugu icin parasini birilerini mutlu etmek icin harcar ve mutlulugunu ordan cikarir ve bununlada beslenir manen, ama bu hakikatinin farkinda olmayabilir bunlari yaparken. irade öyle aman ben yapayim irade edeyim demekle olmuyor,bir cok kisi bir cok insanin yaptiklarina gibta eder, bende yapmak istioyrum der, fakat yapamaz, neden ? Gücü var istegi var ama hep yarin haftaya gelecek yil, yada emekli olayim öyle der... Yokki onda o gibta ettigi kisinin özelligi yani sifatlar.
Bütün bunlar olusurken kisi herseyi kendi kontrolu altinda saniyor, yani izafi olan benligi ile egosu.. Hersey kendi kontrolu altinda aslinda fakat Allah diyemiyor. Müslüman olmasin ama bu defa O diyemioyr. Ben diyor.Herkezin üstünde bir gözetici vadir ayetini Rakib esmasina delildir.Ve o yukarilarda degil insandan irade eden ve bütün fiileri kendi sureti sifati üzeri insanda/yaratilista seyr edendir.
Bir ayete daha deginmek istiyorum diyor ki; Ben herkezin kaderini kendi boyuna astim, senin kaderin boynunda hemde resmen boyunda zira senin özündeki esma tertibin zaten hakikatin itibariyle sensin ve acilimi senin kaderindir, kisi ona yöneldiginde zaten kendine sahid olur, ama nasil, sahid yine bir esma dir, sen kendine kendi esmanda sahid oluyorsun, yani esmalar allaha ait ya, sende allah ile kendine sahid oluyorsun.Ve tabiki ben Allah'im demiyorsun ben kulum diyorsun, hic bir seyinin kendine ait olmadigini gören bir insan nasil Allahligi idda eder, ona kullugu kamil manada idda etmek düser, sahid yani eshedu enna ilahe ilallah, ilah yok (ben ve her hangi bir sahib yok tabiyati ile irade sahibide yok ) Ancak Allah var, ve o herseyin sahibi zira mülkün tek sahibi O dur,ve tabiki külli iradenin sahibi Allah.
Külli irade dedik, tabiki bir insan simdi cikipda ama birde cüzzi irade var ve insana verilen iradeye cüzzi irade denilir deme hakkinsa sahib, evet tabiki cüzzi irade var, ama unutmamiz gereken bir sey varki kisi de varligin saadece bir cüzzüdür,bütün sifatlarinin ayri ayri saadece bir cüzzü var kiside, ve tabiki kendisni adlandirdigi o isme ayit degil hic bir sifat, sahib Allah.
Yazimda bir ton yazi ve imla hatam var, ama ben guzel ve duzgun yazmak adina kasinca kendimi iyice kitleniyorum beceremiyorum da, o yüzden maruz görün, saygilar..
