Varlığı Fenomen Olarak Kabul Etme

aris

Kayıtlı Üye
Katılım
3 Tem 2008
Mesajlar
660
Tepkime puanı
142
Varlığı Fenomen Olarak Kabul Etme
Varlığı fenomen (olay, görünüş) olarak kabul edenlerin başında David Heme (Hi-yum) gelir. Ona göre varlık olaylardan ibarettir. Fenomenizm, bütün bilgimizi, algıladığı¬mız olaylara ve benimizin bir katılımı olan görünüşlere indirger. O, nesnelerin niteliklerini kabul eder, eski cevher anlayışı gibi soyut madde anlayışını da kabul etmez.
Kant'm, Saf Akim Eleştirisi5nde metafiziğin imkânsızlığını ortaya koymaya çalış¬ması, 19. yüzyılda derin etki yapar. A, Comte, pozitivist felsefesi ile metafiziğe karşı âdeta savaş açar. Kant; varlık, Tanrı ve ruh hakkında kesin bilgiye ulaşamayacağımızı söyler. Bundan ilham alan A.Comte, yalnızca duyu organlarımızın sağladığı fenomenleri bilebile¬ceğimizi, fenomenlerden elde edilen bilginin de göreli (rölatif) olduğunu ileri sürer. Deney dışında herhangi bir kaynağı kabul etmez.
İnsan düşüncesinin sınırlarım daraltan bu ve benzeri anlayışlara karşı çeşitli tepkiler doğmuş, yıkılan metafiziği yenileyerek yeniden kurma girişimleri artmıştır. Bunların önem¬li olanlarından biri de Edmund Husserl (1859-1938)?in kurduğu fenomenolojidir.
E. Husserl, modern fenomenolojinin kurucusudur. Ona göre varlık, fenomenden iba¬rettir. Fenomen; "görünen şey", "olay" demektir. Ama Husserl'in fenomeni, görünmeyen saf bilinç olayıdır. O, zaman ve mekân dışıdır; onu bilinç belirler. O, özdür. Örneğin; ma¬sanın rengini ve şeklini attığımız zaman bilinçte kalan masanın özüdür. Varlık alanında ele alınması gereken, bu saf bilinç ve bu özdür. Bilim de felsefe de buna dayanırsa kesinlik kazanır. O, her çeşit tesadüften kurtulmuştur, hiçbir şeye indirgene¬mez. Özler, bir asıldan alınmış kopyalar olmayıp doğrudan varlığın içindedir.
Husserl'e göre iki çeşit öz vardır:
a. İçerikli özler: Doğa ve insan bilimlerinin temelini oluşturan bu özler, her şeyin oluşumunu gösterir: San, kırmızı, mavi gibi. Bunlar, varlıklara bağlı olarak vardır.
b. İçeriksiz özler: Bunlar formel bilimlerin temelini oluşturur: Önermeler, formüller, geometrik şekiller gibi. Bu özler, sadece insan zihninin tasarımı olarak vardır.
Husserl'in fenomenolojisi; idealizme, psikolojizme, empirizme, materyalizme, ras¬yonalizme karşı olmakla beraber yine de bir çeşit idealizmdir.
alıntı
 
Üst