Kendime ait bir yanıtım var ama siz sevgili dostların yanıtları benim için çok daha değerlidir.
Ve hemen akabinde şöyle bir soruyuda eklemek istiyorum.
Eğer melekler çoğul olarak iyiliği temsil ediyorlar ise iblis neden tekil olarak kötülüğün sembolüdür?
Meleklerin nefisi yoktur kayıtsız iman ederler,İblisin ise tıpkı bizim gibi nefisi ve iradesi vardır ondandır ki büyüklendi,gururlandı.kibirlendi,bundan sonra kovularak şeytanı kendisi oldu..Ve kötülüğün sembolü oldu.Bizde nefisimizden vazgecersek iyiliği,vazgecmezsek iblis gibi kötülüğü temsil ederiz.
bence kötülüğü simgeleyen iblis değil cinlerdir,,Bas Melekler Cebrail, Mikail, Israfil, Azrail.. önde gelenler yani sadece bir kismi.
Ama Iblis tek. Kuranda da böyle anlatiliyor.
Kötülügü simgeledigi icin biz kötü insana bile "Seytan gibi" diyoruz.
bence kötülüğü simgeleyen iblis değil cinlerdir,,
iblis ile cinlerin tek ortak noktası yaptıkları tercihlerin aynı kapıya çıkmasıdır ama yöntemleri farklıdır,,cinler bir nevi içgüdüsel tercihte bulunmuşlardır,
oysa iblis hür iradesini ve aklını kullanarak, düşünerek bilinçli bir tercih yapmıştır böyle olduğu içindir ki tercihini kendine göre delil ve argümanlarla desteklemiştir,,ve allahın ona niçin secde etmedin diye hesap sormasıda bunu kuvvetlendirir,,
Ey İblis demişti, kudret ellerimle yarattığıma, ne mani oldu da secde etmedin? Ululuk mu satmadasın, yoksa yücelerden misin sen?
sad-75
Allah) Dedi: 'Sana emrettiğimde, seni secde etmekten alıkoyan neydi?' (İblis) Dedi ki: 'Ben ondan hayırlıyım; beni ateşten yarattın, onu ise çamurdan yarattın.'
Araf-12
bence kötülüğü simgeleyen iblis değil cinlerdir,,
iblis ile cinlerin tek ortak noktası yaptıkları tercihlerin aynı kapıya çıkmasıdır ama yöntemleri farklıdır,,cinler bir nevi içgüdüsel tercihte bulunmuşlardır,
oysa iblis hür iradesini ve aklını kullanarak, düşünerek bilinçli bir tercih yapmıştır böyle olduğu içindir ki tercihini kendine göre delil ve argümanlarla desteklemiştir,,ve allahın ona niçin secde etmedin diye hesap sormasıda bunu kuvvetlendirir,,
Ey İblis demişti, kudret ellerimle yarattığıma, ne mani oldu da secde etmedin? Ululuk mu satmadasın, yoksa yücelerden misin sen?
sad-75
Allah) Dedi: 'Sana emrettiğimde, seni secde etmekten alıkoyan neydi?' (İblis) Dedi ki: 'Ben ondan hayırlıyım; beni ateşten yarattın, onu ise çamurdan yarattın.'
Araf-12
Allah bazen dilediği halde emretmiş, bazende emrettiği halde dilememiştir. İblis'e, Adem'e secde etmesini emrettiği halde, secdenin yapılmasını irade etmemişti. Eğer İblis'in secde etmesini isteseydi, İblis secde ederdi. Adem'in malum ağaçtan yemesini yasaklamıştı ama iradesi ağaçtan yemesi yönünde idi. Eğer ağaçtan yenilmesini istemeseydi Adem yemeyecekti...50- Hani meleklere: "Adem'e secde edin" demiştik; İblis'in dışında (diğerleri) secde etmişlerdi. O cinlerdendi,,
şu ayet kafamı kurcaladı ,,iblisin dışındaki tüm varlıklar secde ettiyse bundan ;geriye sadece iblisin kaldığı sonucu ortaya çıkar,,ama ayetin sonunda o cinlerdendi diyor,,gerçi
(o cinlerdendi) ifadesi( o cinlerden oldu )şeklindede çevrilebilir,,
Ama biz
eğer ilk ifadeyi baz alacak olursak yani (o cinlerdendi)
ifadesi ,cinlerin tıpkı melekler gibi benzer davranış sergileyen aynı fıtrata sahip secde ile emrolunan çoğul bir topluluktan bahsedildiği sonucuna varırız
oysa ayette secde etmeyenin sadece iblis olduğu belirtilmiş ,
ayette secde etmeyenin sadece iblis olduğu belirtildiğine göre ve cinler topluca secde ile emrolunmadığına göre
ayetin sonundaki,,'' iblis cinlerden (idi,oldu)''ifadesini nereye koyacağız
eğer ayet şöyle olsaydı,. biz ademe secde edin dedik tüm melekler secde ettiler cinler hariç) hiç bir pürüz kalmazdı
ama iblis bir cin ise ve secde ile emrolunduysa diğer cinler neden secde ile emrolunmadı?
bir başka soru işareti
iBLİS Melek miydi?
Allah tealanın (hani meleklere :''Ademe secde edin demiştik'')diye hitap etmeside iblisin melek olma ihtimaline ufakta olsa aralı bir kapı bırakıyor
fakat islam alimleri “müstesna-ı munkatı”, yani istisna edilen ile edilmeyenlerin, iki ayrı cins varlık olduğunu belirterek. mesela “Köylüler geldi, ama eşekleri gelmedi.” örneği ile bu aralı kapıyı kapatıyorlar
fakat bu ihtimal(yani iblisin melek olma ihtimali) küçükte olsa bir denklem kurulabilir,,yani iblisin melek olma ihtimali Allah tealanın secde edin emrine kadarki süreci kapsar ve sadece iblis secde etmediği için ayetin sonundaki ifade yani( o cinlerden idi )ifadesi (o cinlerden oldu)şeklinde terceme edilmelidir aksi taktirde taşlar yerine oturmuyor
görüldüğü gibi iblis (özel ismi)tüm denklemi altüst ediyor
bir başka olasılıkta ki bence en iyi senaryo bu:
Melekler fıtratları gereği secde eden varlıklardı (secde etmeme iradesinden yoksun)
cinlerde fıtratları gereği secde etmeyen varlıklardı(secde etme iradesinden yoksun)
bu yüzden cinler secde emrinden muaf tutulmuşlardır ,,
peki iblis niye secde ile emrolundu?
çünkü o her iki iradeyede sahip istisna ve özeldi
bu yüzden tekildir ve hür iradenin ve aklın sembolüdür çünkü bir tercih yapmıştır(iki seçenekten biri),ve yine aklını ve hür iradesini kullanarak iki seçenekten birini tercih eden
Ademin zıddıdır,,Meleklerin değil,
Meleklerin zıddı Cinlerdir
Hem melekler Hemde cinler tek bir iradeye sahiptir iblisin cinlerden oluşu yaptığı tercihten ötürüdür yoksa ,o, iki iradeye sahiptir,,tıpkı adem gibi
ve burdan,Onun ;Allahın secde emrine bilinçli ve şuurlu bir şekilde karşı geldiği sonucuna varırız
Bu denklem onun neden secdeye muhatap kaldığını,,
aynı anda hem cinlerden hem meleklerden olma ihtimaline bırakılmış aralı kapıları,,en iyi açıklayan denklemdir
Bu cevaba şapka çıkartılır,,birde Ademin insanları temsil etmesi gibi iblis de cinleri temsilen kullanılmıştır,,bu da onun özel olmadığını gösteren bir başka kanıttır,,Allah bazen dilediği halde emretmiş, bazende emrettiği halde dilememiştir. İblis'e, Adem'e secde etmesini emrettiği halde, secdenin yapılmasını irade etmemişti. Eğer İblis'in secde etmesini isteseydi, İblis secde ederdi. Adem'in malum ağaçtan yemesini yasaklamıştı ama iradesi ağaçtan yemesi yönünde idi. Eğer ağaçtan yenilmesini istemeseydi Adem yemeyecekti...
Estağfrullah bende alim değilim ve öyle bir intiba da uyandırmak istemem doğrusu ,,ama bu konuya karşı merak salmış biri olarak her türlü görüş ve bakış açısını titizlikle sorgulayıp en mantıklısını ve gerçeğe en yakın olanını arayıp bulmaya çalışıyorum ,,günde kaç tane kafamda teori oluşturup bozduğumu söylesem şaşırırsınız,,Bu konularda acikcasi alim degilim haddimi bilirim, yanlis birsey söylüyorsam af edin.. ama bildigim kadariyla Kuran da acikca düsman olarak Iblis gösteriliyor (Adem oglunu yolundan saptirip azdiracagim diyor Iblis). Cinler ise bizim gibi ibadet etmek icin yaratimis varliklar. Iclerinde ayni bizim gibi iyiler ve kötüler var.
''O Cinlerden idi'' ifadesi ''O Cinlerden oldu'' şeklindede çevrilebilir,,çünkü Kur’an’da “Kane” sözcüğü “idi, oldu” anlamında kullanılır,Benin anladığıma göre iblisin ''o cinlerdendi''şeklindeki tanımı,iblisin insanlar ve cinler gibi kendi iradesiyle hareket edebilmesidir.Oysa melekler Allahın dediklerinin dışına çıkamazlar.
Cinler insanlardan önce yaratılmıştı.İnsanlar yoktu ama cinlerle melekler vardI.''Ademe secde edin''emri de meleklere ve cinlere yapılmıştı.Allah ,anlayabilmemiz için secde etmeyenin ne tarafa mensup olduğunu açıkça ifade ediyor.O cinlerdendi diyor.
İblisin cinlerden olduğu açıklanmasa şöyle derdik.''E hani melekler Allahın dediğinden dışarı çıkamazlardı??'' Ama ''iblis cinlerdendi''açıklamasıyla anlıyoruz ki ,iblis yapı itibariyle ,kendi iradeleriyle hareket edebilen, iyiye de kötüye de yönelebilen cin taifesindendi..Aynı insanlar gibi..Ve aynı insanlar gibi cinlere de Peygamberler gönderilmiş,Allah yolunda yürümeleri için gerekli uyarılar yapılmış,cennet ve cehennem onlara da açıklanmıştı..
Aşağıdaki ayetler de bunlara açıklık getiriyor düşüncesindeyim..
(En'am Suresi 112-113)
''Aldatmak için birbirlerine cazip sözler fısıldayan cin ve insan şeytanlarını her peygambere düşman yaptık. Bu şeytanlar ahrete inanmayanların kalblerinin o sözlere yönelmesi, ondan hoşnut olması ve kendilerinin isledikleri suçları islemeleri için böyle yaparlar. Rabbin dileseydi bunu yapamazlardı, sen onları iftiraları ile başbaşa bırak."
(En'am Suresi 128-130)
" Allah hepsini toplayacağı gün, "Ey cin topluluğu! İnsanların çoğunu yoldan çıkardınz" der, insanlardan onlara uymuş olanlar, "Rabbimiz! Bir kısmımız bir kısmımızdan faydalandık ve bize tayin ettiğin surenin sonuna ulaştık" derler. "Cehennem, Allah'ın dilemesine bağlı olarak, temelli kalacağınız durağınız" der. Doğrusu Rabbin hakimdir, bilendir. Zalimlerin bir kısmını, kazandıklarından ötürü diğer bir kısmına böylece musallat ederiz. "Ey cin ve insan topluluğu! Size ayetlerimi anlatan, bugünle karşılaşmamızdan siziuyaran peygamberler gelmedi mi?" "Kendi hakkımızda şahidiz" derler. Dunya hayati onları aldattı da inkârcı olduklarına, kendi aleyhlerinde şahidlik ettiler."
Sevgiyle....
kumandanları yaniŞeytanlar yani kötü cinler, İblis'in hizmetkarlarıdır ve İblis için kulları yoldan çıkarmak üzere çalışırlar, İblis bir nevi tetikçi konumundadır yani, ikna etme ve karizmatik liderlik özellikleriyle şeytani ordusunu her geçen gün büyütmekte ve Allah'ın kullarının üstüne salmaktadır, lakin unutulmamalıdır ki her şey Allah'ın rızasıyla gerçekleşmektedir, bu yüzdendir ki "Hayır da, şer de Allah'tandır", denir.