Mefetseger
Moderator
Vanderbilt Üniversitesi’nden fizikçi Tom Weiler and Chui Man Ho’ya göre CERN’de bulunan Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (BHÇ) sayesinde zamanda yolculuk yapmak mümkün olabilir.
Profesör Weiler, henüz daha yolun başında olduklarını kabul etse de kuramlarının hiçbir fizik kanunuyla ters düşmediğini de ekliyor. Weiler ve Ho’ya göre BHÇ gibi bir makineyle maddenin zamanda yolculuk yapması “teoride” mümkün.
Ekli dosyayı görüntüle 1213
Araştırmanın çıkış noktası ise bilim insanlarının BHÇ ile bulmayı umdukları Higgs bozonu, ya da diğer adıyla “Tanrı parçacığı.” Bazı bilim insanlarına göre eğer Higgs bozonu ortaya çıkarsa onunla birlikte Higgs singleti adı verilen ikinci bir parçacığa da ulaşmak mümkün.
Weiler ve Ho’ya göre bu singletler beşinci bir boyuta geçip zamanda yolculuk yaparak geçmişte ya da gelecekte tekrar ortaya çıkabilme özelliğine sahip olmak zorunda.
Weiler kuramın en ilginç yanlarından birini şöyle açıklıyor: “[Kuram] zaman yolculuğu denince akla gelen büyük paradoksların hiçbirine meydan vermiyor. Örneğin bir adamın kendi doğumundan önceki bir tarihe gidip babasını öldürmesi mümkün değil; çünkü zamanda yolculuk sadece bu parçacıklara özgü bir durum. Ancak eğer bilim insanları Higgs singletlerini kontrol edebilirlerse o zaman geçmişe ve geleceğe mesaj göndermek mümkün olabilir.”
Bu kuramın sınanması için önce CERN’deki araştırmacıların Higgs singlet parçacıklarını ve çürüme ürünlerini ardı ardına gözlemlemesi gerekiyor. Weiler ve Ho’ya göre bu parçacıklar zamanda geriye giderek kendilerinin oluşmasını sağlayan çarpışmaların öncesinde ortaya çıkabiliyorlar.
Weiler ve Ho’nun çıkış noktasıysa “her şeyin kuramı” olarak da bilinen M-kuramı. Küçük bir grup kuramsal fizikçinin geliştirdiği M-kuramı bilinen tüm atom altı parçacıkların ve yerçekimi gibi kuvvetlerin özelliklerini araştırıyor ve bunu yaparken bildiğimiz dört boyut yerine 10 veya 11 boyuttan faydalanıyor. Bu araştırmalar evrenin 4-boyutlu bir membran(zar) veya çok-boyutlu uzay-zamanda süzülen ve ‘bulk’ olarak da adlandırılan bir brane (yüksek boyutlu obje) olabileceğini ortaya koyuyor.
Bu görüşe göre evrenin temel yapıtaşları braneden kopamadıkları için başka boyutlara geçiş yapamıyorlar. Yine de bazı istisnai durumlar söz konusu olabiliyor. Örneğin bazı iddialara göre yerçekimi diğer boyutlara yayılabildiği için diğer temel kuvvetlerden daha zayıf kalıyor. Bir diğer olası istisna da yerçekimi dışında hiçbir kuvvete tepki vermeyen Higgs singleti.
Weiler altı yıl önce nötrinolarla yapılan bazı deneylerde ortaya çıkan anomalileri açıklamak için zaman yolculuğu konusuyla ilgilenmeye başlamış. Sıradan maddeyle çok ender olarak tepkimeye girdikleri için nötrinolara hayalet parçacık da deniyor. Her saniye trilyonlarca nötrino vücudumuza çarpıyor ve bizi hiç etkilemeden geçip gidiyor.
Weiler ve Hawaii Üniversitesi’nden Heinrich Päs ve Sandip Pakvasa bu anomalileri açıklamak için steril nötrino adında kuramsal bir parçacıktan faydalanıyorlar. Sadece çekim kuvvetiyle etkileşime girebilen steril nötrinoların sıradan nötrinolardan bile daha zor saptanabilir oldukları varsayılıyor. Bu yüzden steril nötrinoların da braneden kopabildikleri ve başka boyutlara geçiş yapabildikleri varsayılıyor.
Weiler, Päs ve Pakvasa’ya göre steril nötrinolar boyutlar arasında kestirme yollar bularak ışık hızını aşabiliyorlar. Einstein’in genel görelilik kuramına göre bazı durumlarda ışık hızını aşmak zamanda yolculuk yapıp geçmişe gitmeye denk düşüyor. Fizikçileri zaman yolculuğu üzerine düşünmeye iten de aslında bu.
BİLİMKURGUYA İLHAM VERDİLER
2007’de Vanderbilt Üniversitesinden James Dent’le beraber “Nötrino zaman yolculuğu” adında makaleyi yayınlayan araştırmacıların öne sürdüğü fikirler o zamanda beri iki bilim kurgu romanına ilham kaynağı oldu. New York Times tarafından “Da Vinci Şifresi’nin Fizik versiyonu” olarak duyurulan Mark Alpert’in “Son Kuram” adlı romanı nötrinoların başka boyutlarda kestirme yollar bulmasından bahsediyor.
Joe Halderman’ın “Kazara Zaman Makinesi” adlı romanıysa zamanda yolculuk yapan bir MIT öğrencisini anlatıyor. Yazar kitabında Dent, Päs, Pakvasa ve Weiler’ın zaman yolculuğu hakkındaki makalesine de değiniyor.
Kaynak:ntvmsnbc
Profesör Weiler, henüz daha yolun başında olduklarını kabul etse de kuramlarının hiçbir fizik kanunuyla ters düşmediğini de ekliyor. Weiler ve Ho’ya göre BHÇ gibi bir makineyle maddenin zamanda yolculuk yapması “teoride” mümkün.
Ekli dosyayı görüntüle 1213
Araştırmanın çıkış noktası ise bilim insanlarının BHÇ ile bulmayı umdukları Higgs bozonu, ya da diğer adıyla “Tanrı parçacığı.” Bazı bilim insanlarına göre eğer Higgs bozonu ortaya çıkarsa onunla birlikte Higgs singleti adı verilen ikinci bir parçacığa da ulaşmak mümkün.
Weiler ve Ho’ya göre bu singletler beşinci bir boyuta geçip zamanda yolculuk yaparak geçmişte ya da gelecekte tekrar ortaya çıkabilme özelliğine sahip olmak zorunda.
Weiler kuramın en ilginç yanlarından birini şöyle açıklıyor: “[Kuram] zaman yolculuğu denince akla gelen büyük paradoksların hiçbirine meydan vermiyor. Örneğin bir adamın kendi doğumundan önceki bir tarihe gidip babasını öldürmesi mümkün değil; çünkü zamanda yolculuk sadece bu parçacıklara özgü bir durum. Ancak eğer bilim insanları Higgs singletlerini kontrol edebilirlerse o zaman geçmişe ve geleceğe mesaj göndermek mümkün olabilir.”
Bu kuramın sınanması için önce CERN’deki araştırmacıların Higgs singlet parçacıklarını ve çürüme ürünlerini ardı ardına gözlemlemesi gerekiyor. Weiler ve Ho’ya göre bu parçacıklar zamanda geriye giderek kendilerinin oluşmasını sağlayan çarpışmaların öncesinde ortaya çıkabiliyorlar.
Weiler ve Ho’nun çıkış noktasıysa “her şeyin kuramı” olarak da bilinen M-kuramı. Küçük bir grup kuramsal fizikçinin geliştirdiği M-kuramı bilinen tüm atom altı parçacıkların ve yerçekimi gibi kuvvetlerin özelliklerini araştırıyor ve bunu yaparken bildiğimiz dört boyut yerine 10 veya 11 boyuttan faydalanıyor. Bu araştırmalar evrenin 4-boyutlu bir membran(zar) veya çok-boyutlu uzay-zamanda süzülen ve ‘bulk’ olarak da adlandırılan bir brane (yüksek boyutlu obje) olabileceğini ortaya koyuyor.
Bu görüşe göre evrenin temel yapıtaşları braneden kopamadıkları için başka boyutlara geçiş yapamıyorlar. Yine de bazı istisnai durumlar söz konusu olabiliyor. Örneğin bazı iddialara göre yerçekimi diğer boyutlara yayılabildiği için diğer temel kuvvetlerden daha zayıf kalıyor. Bir diğer olası istisna da yerçekimi dışında hiçbir kuvvete tepki vermeyen Higgs singleti.
Weiler altı yıl önce nötrinolarla yapılan bazı deneylerde ortaya çıkan anomalileri açıklamak için zaman yolculuğu konusuyla ilgilenmeye başlamış. Sıradan maddeyle çok ender olarak tepkimeye girdikleri için nötrinolara hayalet parçacık da deniyor. Her saniye trilyonlarca nötrino vücudumuza çarpıyor ve bizi hiç etkilemeden geçip gidiyor.
Weiler ve Hawaii Üniversitesi’nden Heinrich Päs ve Sandip Pakvasa bu anomalileri açıklamak için steril nötrino adında kuramsal bir parçacıktan faydalanıyorlar. Sadece çekim kuvvetiyle etkileşime girebilen steril nötrinoların sıradan nötrinolardan bile daha zor saptanabilir oldukları varsayılıyor. Bu yüzden steril nötrinoların da braneden kopabildikleri ve başka boyutlara geçiş yapabildikleri varsayılıyor.
Weiler, Päs ve Pakvasa’ya göre steril nötrinolar boyutlar arasında kestirme yollar bularak ışık hızını aşabiliyorlar. Einstein’in genel görelilik kuramına göre bazı durumlarda ışık hızını aşmak zamanda yolculuk yapıp geçmişe gitmeye denk düşüyor. Fizikçileri zaman yolculuğu üzerine düşünmeye iten de aslında bu.
BİLİMKURGUYA İLHAM VERDİLER
2007’de Vanderbilt Üniversitesinden James Dent’le beraber “Nötrino zaman yolculuğu” adında makaleyi yayınlayan araştırmacıların öne sürdüğü fikirler o zamanda beri iki bilim kurgu romanına ilham kaynağı oldu. New York Times tarafından “Da Vinci Şifresi’nin Fizik versiyonu” olarak duyurulan Mark Alpert’in “Son Kuram” adlı romanı nötrinoların başka boyutlarda kestirme yollar bulmasından bahsediyor.
Joe Halderman’ın “Kazara Zaman Makinesi” adlı romanıysa zamanda yolculuk yapan bir MIT öğrencisini anlatıyor. Yazar kitabında Dent, Päs, Pakvasa ve Weiler’ın zaman yolculuğu hakkındaki makalesine de değiniyor.
Kaynak:ntvmsnbc
