Kelt Sembolleri

Ailm​

Ailm, Ogham alfabesinin on altıncı harfinin İrlandaca adıdır. Kelimenin orijinal anlamı kesin olarak bilinememektedir.[1]

Güç için iki geleneksel İrlanda Kelt sembolü vardır: Dara Düğümü ve Ailm. Semboller, tasarım açısından büyük farklılıklar gösterir, ancak anlamları benzerdir.

Ogham, Kelt tarihinde ilkel bir yazılı iletişim biçimiydi ve Ogham aslında bilgi ve bilgeliği dağıttığı düşünülen bir ağaç grubuydu.

“Ailm“in bir tür kozalaklı ya da gümüş köknar ağacı olduğu düşünülmektedir. Eski Kelt ağacı bilgisinde yaprak dökmeyen köknar ağaçları, bir kişinin iç ruhunun iyileştirilmesiyle ilişkilendirilirdi.[2]

Awen ya da Arwen​

Dövmeler için popüler bir tasarım olan bu neo-Druid sembolünün 18. yüzyıl Galli şairi Iolo Morgannwg tarafından icat edildiği söyleniyor. Ancak araştırmalar, sembolün düşünülenden daha eski olabileceğini gösteriyor.

“Awen” kelimesi, Kelt dilinde ilham ya da öz anlamına gelmektedir ve ilk olarak 9. yüzyılla tarihlenen “Historia Brittonum” kitabında yer almıştır. Evrendeki zıtlıkların uyumunu temsil ettiği söylenir. Örneğin, iki dış ışın erkeksi ve dişil enerjiyi; ortadaki ışın ise aralarındaki dengeyi temsil eder.

Awen sembolünün birden fazla anlamı vardır. Sembolün anlamı hakkında yapılan yorumlardan biri de, ana dış hatların hem erkek hem de kadınların sembolü olduğu, iç hattın ise dengeyi temsil ettiğidir.[4]

Aziz Brigid Haçı​

Yaygın bir Hıristiyan sembolü olduğuna inanılan Brigid Haçı, İrlanda Kelt Mitolojisinde hayat veren tanrıça olarak bilinen Tuatha Dé Danann’daki Brigid ile ilişkilidir. İlkbaharın başlangıcına işaret etmek için İmbolc bayramında talaşlardan ve bazen de samandan dokunur.

Hıristiyanlık İrlanda’ya geldiğinde, tanrıça Brigid, Kildare’li Aziz Brigid olmuş ve bu sembol, onun yıkıcı güç ve ateşin üretken kullanımıyla ilişkisi de dahil olmak üzere bu tanrıçanın birçok özelliği ikincisine de aktarılmıştır.[4]

Beş Katlı Sembol​

Awen gibi, beş katlı sembol de insan doğasının dengesini temsil ediyordu. Kelt sembollerini ve anlamlarını inceleyen birçok uzman, bu sembolün evrenin beş temel unsurunu, yani ateş, su, güneş, toprak ve havayı temsil ettiğini iddia ediyor. Ancak bazı uzmanlar, orta katın ateş, su, toprak ve hava ile çevrili evrenin kendisi olduğuna inanıyor.[5]

Bowen Düğümü​

Bowen düğümü gerçek bir düğüm değildir. “Hanedan düğümü” olarak da bilinir. Aynı zamanda “gerçek aşık düğümü” olarak da adlandırılır. Dört köşesinin her birinde ilmekler bulunan dik kare şeklinde yerleştirilmiş sürekli bir ilmek şeklindeki bir ipten oluşur.[6]

Cernunnos​

Cernunnos, eski Kelt ve Pagan doğurganlık, yaşam, hayvanlar, refah ve ölümden sonraki yaşam tanrısıydı. Bu tanrı, tipik olarak, geyik boynuzları ile, bağdaş kurarak oturmuş, sıklıkla çevrelenmiş ya da hayvanların eşliğinde gösterilir.[6]

Dairesel Düğümler​

Adından da anlaşılacağı gibi bu düğümler, yaşamın ya da sonsuzluğun sürekliliğini vurgulayan dairesel bir şekle sahiptir. Kimileri onu bir nesnenin veya niteliğin sonsuz niteliğini temsil ediyor olarak yorumlarken, diğerleri bunun ebedi yaşamı vurguladığını düşünür. Bu nedenle, bu Kelt düğümü, evlilik yüzüklerinde ya da birbirleri için duygularının sonsuz doğasını vurgulayan sevgililer arasında takas edilen diğer armağanlarda çok yaygın olarak görülmektedir.[5]

Dara Düğümü​

En yaygın Kelt sembollerinden bir diğeri de “Dara Düğümü“dür. Bu sembol, iç içe geçmiş bir tasarıma sahiptir ve İrlanda dilinde “meşe ağacı” anlamına gelen “Doire” kelimesinden gelmektedir.

Diğer Kelt sembolleri gibi “dara düğümü” de başlangıcı ve sonu olmayan iç içe geçmiş çizgilerden oluşur. Dara düğümü için tek bir tasarım yoktur; ancak tüm versiyonlar, ortak meşe ağacı ve kökleri temasına dayalıdır.

Keltler ve Druidler, doğaya, özellikle eski meşe ağaçlarına saygı duyuyor ve onları kutsal sayıyorlardı. Onlar, meşe ağacını gücün, bilgeliğin ve dayanıklılığın sembolü olarak gördüler.[2]

Geyik​

Kelt Geyiği sembolü, genellikle savaşa ya da avlanmaya hazırlanırken savaşçıların göğüslerine resmettikleri için savaşla ilişkilendirilir. Kelt tanrısı Cernunnos’un geyik boynuzlarına sahip olduğu söylenirdi. Geyiğin koruma sağladığı düşünülüyordu.[6]

Hz. Süleyman’ın Düğümü​

Hz. Süleyman’ın Düğümü, insan ve İlahi Olan’ın birliğini sembolize ettiğine inanılan bir Kelt sembolüdür. Son derece eskidir ve sadece Keltler için değil, diğer birçok eski uygarlık tarafından kullanılan taş devrinden kalma bir sembol olabilir. Daha sonra Hz. Süleyman’a atfedilmiştir. Düğümde herhangi bir başlangıcın ya da sonun olmaması, onu sonsuzluğun ve ölümsüzlüğün simgesi haline getirirken; birbirine dolanmış iki figürün tasarımı, düğümü bir sevgi simgesi yapar.[5]

İrlanda Harpı​

İrlanda’nın ulusal amblemi olan İrlanda Harpı, Harp, yonca dışında günümüzün en çok tanınan İrlanda sembollerinden biridir. İrlanda Euro’sunun üzerinde yer alır ve çoğu kişi tarafından ülkenin ulusal içeceği olarak kabul edilen Guinness’in de logosudur.

Fenikeliler harpı Hıristiyanlık öncesi dönemde kendi ticari malların biri olarak Mısır’dan Avrupa’ya getirdiklerine inanılmaktadır. 10. yüzyıldan beri İrlanda halkı için ülkenin ruhunu temsil eden önemli bir sembol olmuştur.

Aslında harp, İngiliz Kraliyeti tarafından o kadar tehdit olarak algılanmıştı ki, 16. yüzyılda İngilizler tüm harpların yakılmasını emretmiş ve tüm harpçılar idam edilmişti.[4]

Kelt Boğası​

Kelt mitolojisinde gücü ile tanınan bir hayvan varsa, o da Kelt Boğası’dır. En büyük Kelt savaşçısı ile en güçlü hayvan sembolleri arasında sıkı bir ilişki vardı. Kelt takılarında, duvar halılarında, oymalarında, kıyafetlerinde ve üzerine çizebileceğiniz her şeyde hayvanlar yer alıyordu. Kelt erkekleri bu nitelikleri sürdürmek için genellikle Kelt boğasını kullanırlarken, bu sembol, aynı zamanda kadınlar için doğurganlığın bir işaretiydi.

Boğa, Kelt köyleri için büyük bir besin kaynağıydı ve ekosistemde çok önemli bir rol oynadı. Bugünün toplumunda boğanın dövmelerde hala bu kadar popüler olması şaşırtıcı değil. Özellikle de erkekler için. Wall Street’te bile boğa heykeli, ikonik bir parça haline geldi.[4]

Kelt Haçı​

Kelt Haçı, Orta Çağ’ın başlarından beri İrlanda’da mevcuttu ve tartışmasız birçok Kelt sembolünün en tanınanıdır.

İrlanda’daki en eski Kelt Haçı sembollerinden bazıları 8. ya da 9. yüzyıla kadar uzanır ve Kilkenny ve Laois’te bulunabilir.

Başlangıçta, bu haçlar ahşap ya da metalden yapılmış olmalıydı ve muhtemelen İrlanda’da bulunan günümüze kadar gelmiş taş oyma sütunlardan çok daha küçüktü.

Orta Çağ’da birçok Kelt Haçı sembolü, kayaya oyulmuştu; ancak zamanla bağımsız duran taşlar ya da monolitler olarak geliştirilip inşa edildi.

Kelt Haçı’nın anlamı hakkında birçok teori var. Bu teorilerde biri de, “dört kol“un dünyanın dört ana yönünü (kuzey, güney, doğu ve batı) temsil ettiğidir. Bir diğer teori de bu sembolün dört elementi temsil etmesidir: Toprak, ateş, su ve hava.

Dört kol, aynı zamanda yılın dört mevsimini ya da günün dört aşamasını temsil edebilir: sabah, öğlen, akşam ve gece yarısı.[2]

Kelt Yaşam Ağacı​

Keltler, ağaçların atalarının ruhları olduğuna ve dünyevi yaşamları ile bir sonraki arasında bir bağlantı sağladığına inanıyorlardı. Onlar, ağacın yeniden doğuşu sembolize ettiğine de inanıyorlardı (sonbaharda yapraklarını döktüğüne ve baharda yenilerini yetiştirdiğine şahit olurlardı).

Karmaşık bir şekilde iç içe geçmiş dalları ve kökleriyle “Kelt Yaşam Ağacı”, genellikle Druidlerle ilişkilendirilen güçlü ve dünyevi bir Kelt sembolüdür. Dallar göğe uzanırken; kökler, toprağa nüfuz eder. Eski Keltler için “Yaşam Ağacı”, denge ve uyumu sembolize eder. Bu simetrik Kelt sembolünü 180 derece döndürürseniz görünümü aynı kalır.

İrlandaca’da “Crann Bethadh” olarak bilinen bu Kelt sembolü, Cennet ve yeryüzü arasındaki yakın ilişkinin inancını temsil eder. Kelt Yaşam Ağacı sembolü, tüm Keltlerin saygı duyduğu nitelikler olan gücü, uzun ömürlülüğü ve bilgeliği temsil eder.[2]

Kuvaterner Düğümü​

Kuvaterner, basitçe “dört” anlamına gelir ve dört köşeyi ifade eder. Bu düğüm hakkında ilginç olan şey, bu düğümün denizci düğümü, Dara düğümü ve bir kalkan düğümünün bir karışımı olmasıdır.

Kuvaterner düğümüyle ilgili akılda tutulması gereken en önemli şey, dört kenarlı olmasıdır. Bunun gerçekte ne anlama geldiğine dair inanç saatlerce tartışılabilir. Ancak şu birkaç olasılık baskındır:

1. Dört Yön: Kuzey, Güney, Doğu ve Batı.
2. Kells Kitabı’ndaki Dört Latince İncil.
3. Dört Kelt festivali: Samhain, Beltane, Imbolc ve Lughnasadh.
4. Dört mevsim: Kış, İlkbahar, Yaz ve Sonbahar.
5. Dört element: Toprak, Ateş, Su ve Hava.

Kuvaterner düğümü, çeşitli anlamları nedeniyle Kelt dövmelerinde çok popülerdir. Döneme bağlı olarak bu sembol, farklı anlamlara gelebilir.[4]

Mabon​

Mabon, sonbahar ekinoksunda yapılan modern bir Pagan şükran ritüelidir. Bu ritüeli uygulayanlar, yeryüzünün nimetlerine minnettardır ve kış aylarında Tanrıça ve Tanrı’nın kutsamalarını sağlamak için bunları paylaşırlar. Mabon ismi, 1970 yılında Gal mitolojisindeki bir karaktere atıfta bulunmak için ortaya atılmıştır.[6]

Tek Sarmal​

Tek sarmal, Kelt kültürünün en yaygın sembollerinden biridir. Sarmal, aslında aynı çizginin spiral kıvrımlarına sahip olan figürdü. Bu sembol, eterik enerjinin yayılması anlamına geliyordu. Bununla birlikte, tek sarmalın birçok farklı anlamı vardır. En öne çıkanlardan bazıları; doğum, büyüme ve ölüm ya da bilincin genişlemesi, sebat ve bilgidir.[5]

Triquetra ya da Trinity Düğümü​

Tüm Kelt düğümleri gibi, triquetra da kendi etrafında iç içe geçen tek bir kesintisiz çizgi ile yapılır. Başlangıcı ve sonu olmayan sonsuz ruhsal yaşamı sembolize eder.

Triquetra’nın maneviyatın en eski sembolü olduğu düşünülmektedir. Dokuzuncu yüzyıla ait Kells Kitabı’nda, özel bir dini önemi olmayan bir dekorasyon olarak görünmektedir ve bu sembole 11. yüzyıldan kalma Norveç kiliselerinde rastlanmıştır.

Bu sembol, dünyada önemli olan her şeyin üçlü olduğu inancıyla eşleşir.[4]

Triskele ya da Üçlü Sarmal​

Üçlü Kelt inancını temsil eden bir başka İrlanda sembolü de triskele ya da triskelion’dur. Triskele, en eski İrlanda sembollerinden biridir ve bunların çoğunu Newgrange’nin kaldırım taşlarında bulabilirsiniz.

Araştırmacılara göre, bu oymaların Neolitik çağlarda ya da M.Ö. 3200 civarında yapıldığına inanılıyordu. Aşağıdaki fotoğrafta da görebileceğiniz üzere, Atina, Yunanistan’dan dünyanın her yerinde bunun kanıtlarını görebilirsiniz.

Spiraller, yüzyıllar içinde değişmiş olabilir, ancak temel olarak şu anlamları içerir:

1. Yaşamın üç aşaması: yaşam, ölüm ve yeniden doğuş
2. Üçlü birlik: Baba, Oğul ve Kutsal Ruh
3. Üç alan: dünya, deniz ve gökyüzü ya da geçmiş, şimdi ve gelecek.[4]

Yonca​

Yonca, İrlanda’nın sembolü olarak kullanılan genç bir filizdir. İrlanda’nın koruyucu azizi Aziz Patrick’in bunu Hıristiyan Kutsal Üçlüsü için bir metafor olarak kullandığı söylenir. [3] “Shamrock” (yonca) kelimesi, İrlandaca “seamróg” [ˈʃamˠɾˠoːɡ] kelimesinden gelmektedir ve bu yine İrlandaca “seamair óg” kelimesinin kısaltmasıdır ve kısaca “genç yonca” anlamına gelir.[8]

Yonca, eski İrlandalı druidler için önemli bir semboldür; çünkü kalp şeklindeki üç yaprağı, triadı temsil eder.

Keltler, dünyada önemli olan her şeyin üçlü olduğuna inanıyorlardı. İnsanın üç çağı, ayın üç evresi ve yeryüzü, gökyüzü ve denizin üç hakimiyeti gibi...

19. yüzyılda yonca, İrlanda milliyetçiliğinin ve İngiliz krallığına karşı isyanın sembolü haline geldi ve bu sembolü üzerinde taşıyan herkes, yakalanıp idam edildi.[4]



Alıntı. (Gizliilimler Akhenaton)

Kaynaklar​

[1] https:///en.m.wikipedia.org/wiki/Ailm, çev. Akhenaton.
[2] Keith O’Hara, “12 Popular Irish Celtic Symbols And Meanings Explained”, https:///www.theirishroadtrip.com/celtic-symbols-and-meanings/, çev. Akhenaton.
[3] Treeck, Carl Van; Croft, Aloysius (1936). Symbols in the Church. Bruce Publishing Co. Retrieved 13 March 2015. “St. Patrick is said to have used the shamrock in explaining to the pagan Irish the idea of the Holy Trinity.”
[4] “Top 20 Irish Celtic Symbols And Their Meanings”, 16 Aralık 2020, https:///irisharoundtheworld.com/celtic-symbols/, çev. Akhenaton.
[5] “Celtic Symbols from Ancient Times”, https:///www.ancient-symbols.com/celtic_symbols.html, çev. Akhenaton.
[6] “Celtic Symbols and their Meaning”, https:///symbolikon.com/meanings/celtic-symbols/, çev. Akhenaton.
[7] https:///tr.wikipedia.org/wiki/Claddagh_yüzüğü
[8] https:///en.wikipedia.org/wiki/Shamrock, çev. Akhenaton.


Konu 20'den fazla resim kabul etmediği için bazılarını silmek zorunda kaldım. Tam versiyonuna alıntı kaynağından bakabilirsiniz.