Afrika dinleri: Yeni dünyaya göç eden Afrika dinleri iki esas koldan oluşmaktadır, bunlar: Yoruba ve Dahomey'dir. Bunların haricinde Bantu, Kongo ve diğer kültler ulaşım açıdan Batı Afrika'daki yendi dünyaya açılan deniz yollarından uzak olduğu için daha az erişim sağlamıştır.
Yoruba dini: Afrika'nın Batı sahilinde, Nijerya'nın batısında eski Yoruba devletlerinden Santeria, Lucumi, Candomble v.s. türemiştir.
Dahomey dini: Nijerya'nın batısında Benin'de bulunan eski Dahomey Krallığından Dahome, Rada, Nago, Petra, Obeah ve Dogan türemiştir. Bunlar Voodoo olarak bilinen Haiti ve New Orleans'de yaygın tarikatlardır.
Bantu kültü: Afrika'da yaygın olan bu inançlar ölmüş atalara yönelik bir ata kültüdür. Bantu inançlarından Umbanda faydalanmıştır.
Santeria: Genel anlamda Voodoo'nun Kuba ve Puerto Riko'da verilen adıdır.
Lucumi: Genel anlamda Voodoo'nun Küba'da verilen adıdir.
Obeah: Genel anlamda Voodoo'nun New Orleans ve Jamaika'da (obeayisne) verilen adıdır.
Shango: Genel anlamda Voodoo'nun Trinidad'da (obeayisne) verilen adıdır.
Makumba: Genel anlamda Voodoo'ya Brezilya'da verilen addır. Özellikle Umbanda ve Quimbanda için kullanılır. Bazı Brezilyalılar bu kelimeden hoşlanmazlar, kara büyü ile ilgili olduğunu söylerler. Ancak bu her zaman geçerli değildir.
Candomble: Özellikle Brezilya'nın eski başkenti Bahia'nın (Salvador) bulunduğu bölgede yaygın Afrika ağırlıklı tarikat.
Umbanda: Brezilya'nın Rio de Janeiro bölgesinde yaygın ve Afrika etkisi dışında Hıristiyanlık, Kızılderili Şamanizm ve spiritizma etkisi olan bir tarikat.
Fetiş: Kutsal ve büyüsel güç ile yükü bir cisim. Tapılan bir cisim.
Animizm: Doğa’da olan her şeyin içinde can olduğu, her şeyin arkasında doğa ruhları ve tanrıların bulunduğunu varsayan ilkel bir inanç sistemi.
Afsun: Sesli veya sessiz olarak belirli söz, şiir veya şarkılarla yapılan büyüler.
Tılsım: Belirli bir etki ile şarj edilmiş ve o etkiyi yaymak amacıyla imal edilen bir cisim.
Nazar: Olumsuz görünmez etki ve güçlere karşı korunma sağladığı farz edilen bir cisim.
Juju: Sihirli bir cisim, tılsım veya fetiş. Genel anlamda Afrika büyüsü.
Dahomey Kökenli Terimleri:
Asoto: Davul.
Asson: İçi yılan omurga kemikleri, boncuk, tohum ile doldurulmuş törensel bir çıngırdak. Transa giren kişileri sakinleştirmek, şifada ve ayinlerde kullanılır. Ruhsal erk sembolü.
Asson'u alma: Bir kişinin voodoo rahip veya rahibe görevini kabul edip işe başlaması.
Aziza: Küçük insanlar, orman perileri.
Baron Samedi: Haiti Vudu'sunun yeni Petro loalarından biridir. Ölüm ve kara büyüyü yönetir. Diğer adları Baron Cimetiere (mezarlık baronu), Baron-la-Croix, mezarlık Baronu genelde smoking ve papyonlu, başında silindir şapkalı ve elinde siyah haçlı bir zenci olarak gösterilir. Yanında da boş bir tabut taşıyabilir. Karısı Madam Brigitte'tir.
Bokor: Büyücülük yapan bir Voodoo rahibi veya kara büyücü.
Danse-Loa: Bir Vudu ayininde trans ve pozesyon hali.
Dessouneu: Ölümden sonra veya biraz evvel inisiyenin ruhunu ayıran ritüelİ
Erzuile: Voodoo panteonda aşk, kıskançlık ve intikam tanrıçası.
Fa: Kehanet ve fal orişası.
Gede: Ölülerin ruhları.
Govi: "Ruhları" (veya cinleri) içeren bir sürahi.
Gris gris: Nazar için kullanılan bir cisim.
Gueda: Ölüm ve büyü tanrısı.
Henga: Kan.
Humfor: Voodoo Mabedi.
Hunsi: İnisiye, Humfor'un üyesi.
Kay-miste: Belirli loaları kabul etmek üzere, söz konusu loaya hitap eden eşya ve hediyelerle dolu bir kulübe.
Legba: Tanrıların habercisi, iletişim ve pazarların loasudur. Bazen ona büyük hilebaz denilir. Batı panteonda karşılığı Merkür veya Hermes'dir. Günü Çarşambadır. Dörtyol ağızı loasudur. Haiti’da dörtyol ağızların büyüsel özellikleri olduğu inanılır. Legba öte alemin bekçisidir, giriş kapısının anahtarını saklar. Tanrılarla iletişim sağlar, yolları açar.
Loalar: Voodoo dininde tanrılar, azizler, cin, periler ve çeşitli "bedensiz" varlıklar. Hıristiyan etkisi ile bunlara azizler, melekler diyenlerin sayıları da hiç de küçümsenmeyecek kadar fazla, hatta çoğunluktadır. Spiritizma ve spirituelizm (ruhçuluk) etkisinde Umbanda'da bunlar bazen ruhlar olarak tanımlanır. Loalar su, toprak, ateş gibi doğanın her kademesinde mevcuttur ve insan bedenine girebilirler, geçici bir süre bedeni kullanabilirler ve insan ile doğanın çeşitli yönleri ve çeşitli yaşam faaliyetleri ile irtibat kurdurabilirler.
Loa-achte: Nazarlık olarak satın alınan bir ruh.
Loa-met-tet: İnisiyasyonda elde edilen koruyucu ruhlar.
Mambo: Voodoo rahibesi.
Manje-loa: Voodoo kurbanı.
Mojo eli veya torbası: Nazar olarak saklanan ölü hayvan parçaları dolu küçük bir torba.
Ogun: Demir ve savaş tanrısı.
Olorun veya Olodumare:Yüce Tanrı, bütün loaların, orişaların ve her şeyin kaynağı.
Oufo: Voodoo mabedi. Dans ve ayinlerin, misafirlerin kabul edildiği ve kay-mistelerin bulunduğu yer.
Oungan (veya Hungan): Voodoo rahibi.
Ounsi: Voodoo inisiyesi.
Pe: Hayvanların kurban edildiği küçük bir taş sunak.
Pedji: Loalara verilecek hediyelerin dizildiği sunak veya altar.
Peristyle: Ritüel danslar yapıldığı Voodoo mabedinde açık alan.
Petro: Küçük şer tanrılar.
Poteau-mitan: Humfor veya oufo ortasında bulunan ve ruhların inip çıktığı orta direk veya sütun.
Puen: Doğa-üstü veya koruyucu güç.
Rada: İyi tanrılar.
Rada Davulları: Voodoo tatamların çalındığı tamburlar.
Rogataire: Aile loalar ve azizlerin heykel ve ikonaların ve kutsal bir taşın bulunduğu ve mum ve tütsü yakıldığı, yiyecek ve içecek sunulduğu, dua ve afsun yapılan ve Vuducuların odalarında bulunan özel bir sunak.
Simbi: Bataklık ve pınar cinleri.
Veve: Loaları çağırmak için yere dökülen un veya kül ile çizilen sembolik, karmaşık ve genelde geometrik şekiller.
Wanga: Kara büyü işlemek için kullanılan bir cisim veya rukiye.
Yoruba Kökenli Terimleri:
Orişalar:Brezilya'da yaygın olarak kullanılan loaların Yoruba kökenli adı.
Oşala: Tanrı'nın en güçlü orişası. Grek panteonda Apollo, Astrolojide güneş ve Umbamdistalarda İsa.
Oşun:Aşk tanrıçası, Voodoo'da Erzuile'ye ve Grek panteonda ve astrolojik karşılığı Venüs'e tekabül ediyor.
Ogum: Demir ve savaş tanrısı. Voodoo'da Ogun. Grek panteonda ve astrolojik karşılığı Mars.
İfa: Kehanet ve fal orişası. Voodoo'da Fa. Umbandistalara göre Kutsal Ruh.
Yemanja: Deniz tanrıçası.
Olukun: Denizlerin, bilinçaltının tanrısı. Neptün.
Oya Öte alemin tanrıçası. Pluto
Omulu: Mezarların kıralı. Voodoo'da Baron Samedi. Astrolojik karşılığı Satürn.
Eşu: Brezilya'da yaygın boynuzlu bir orişa. Genelde şeytanın karşılığı olarak kabul edilir. Ancak, şer bir varlıktan ziyade kara mizaha anlayışlı şakacı varlık olarak tanınır. Voodoo'da Legba'nın karşılığıdı
Umbanda terimleri
Coisa Feita: “Yapılan şey”, kara büyü.
Desmanchar: “Çözmek”. Coisa feita’yı bozmak.
Despacho: “Sevkiayat”. Orişalara bir dilek karşılığında verilen adak.
Caminhos Albertos: Yolların (kısmet) açık oluşu.
Caminhos Fechados: Yolların kapalı oluşu. "Kısmeti bağlanmış".
Encosto: “Dayanmak”. Düşük seviyeli bir varlığın birisine musallat oluşu ve o kişide dengesizlik yaratması.
Corpo Fechado: “Kapalı beden”. Bedenin bütün şer etkilere karşı kapalı oluşu.
Corpo Alberto: “Açık beden”. Kara büyü ve her tür olumsuz etkiye karşı bedenin açık ve korumasız oluşu.
Yoruba dini: Afrika'nın Batı sahilinde, Nijerya'nın batısında eski Yoruba devletlerinden Santeria, Lucumi, Candomble v.s. türemiştir.
Dahomey dini: Nijerya'nın batısında Benin'de bulunan eski Dahomey Krallığından Dahome, Rada, Nago, Petra, Obeah ve Dogan türemiştir. Bunlar Voodoo olarak bilinen Haiti ve New Orleans'de yaygın tarikatlardır.
Bantu kültü: Afrika'da yaygın olan bu inançlar ölmüş atalara yönelik bir ata kültüdür. Bantu inançlarından Umbanda faydalanmıştır.
Santeria: Genel anlamda Voodoo'nun Kuba ve Puerto Riko'da verilen adıdır.
Lucumi: Genel anlamda Voodoo'nun Küba'da verilen adıdir.
Obeah: Genel anlamda Voodoo'nun New Orleans ve Jamaika'da (obeayisne) verilen adıdır.
Shango: Genel anlamda Voodoo'nun Trinidad'da (obeayisne) verilen adıdır.
Makumba: Genel anlamda Voodoo'ya Brezilya'da verilen addır. Özellikle Umbanda ve Quimbanda için kullanılır. Bazı Brezilyalılar bu kelimeden hoşlanmazlar, kara büyü ile ilgili olduğunu söylerler. Ancak bu her zaman geçerli değildir.
Candomble: Özellikle Brezilya'nın eski başkenti Bahia'nın (Salvador) bulunduğu bölgede yaygın Afrika ağırlıklı tarikat.
Umbanda: Brezilya'nın Rio de Janeiro bölgesinde yaygın ve Afrika etkisi dışında Hıristiyanlık, Kızılderili Şamanizm ve spiritizma etkisi olan bir tarikat.
Fetiş: Kutsal ve büyüsel güç ile yükü bir cisim. Tapılan bir cisim.
Animizm: Doğa’da olan her şeyin içinde can olduğu, her şeyin arkasında doğa ruhları ve tanrıların bulunduğunu varsayan ilkel bir inanç sistemi.
Afsun: Sesli veya sessiz olarak belirli söz, şiir veya şarkılarla yapılan büyüler.
Tılsım: Belirli bir etki ile şarj edilmiş ve o etkiyi yaymak amacıyla imal edilen bir cisim.
Nazar: Olumsuz görünmez etki ve güçlere karşı korunma sağladığı farz edilen bir cisim.
Juju: Sihirli bir cisim, tılsım veya fetiş. Genel anlamda Afrika büyüsü.
Dahomey Kökenli Terimleri:
Asoto: Davul.
Asson: İçi yılan omurga kemikleri, boncuk, tohum ile doldurulmuş törensel bir çıngırdak. Transa giren kişileri sakinleştirmek, şifada ve ayinlerde kullanılır. Ruhsal erk sembolü.
Asson'u alma: Bir kişinin voodoo rahip veya rahibe görevini kabul edip işe başlaması.
Aziza: Küçük insanlar, orman perileri.
Baron Samedi: Haiti Vudu'sunun yeni Petro loalarından biridir. Ölüm ve kara büyüyü yönetir. Diğer adları Baron Cimetiere (mezarlık baronu), Baron-la-Croix, mezarlık Baronu genelde smoking ve papyonlu, başında silindir şapkalı ve elinde siyah haçlı bir zenci olarak gösterilir. Yanında da boş bir tabut taşıyabilir. Karısı Madam Brigitte'tir.
Bokor: Büyücülük yapan bir Voodoo rahibi veya kara büyücü.
Danse-Loa: Bir Vudu ayininde trans ve pozesyon hali.
Dessouneu: Ölümden sonra veya biraz evvel inisiyenin ruhunu ayıran ritüelİ
Erzuile: Voodoo panteonda aşk, kıskançlık ve intikam tanrıçası.
Fa: Kehanet ve fal orişası.
Gede: Ölülerin ruhları.
Govi: "Ruhları" (veya cinleri) içeren bir sürahi.
Gris gris: Nazar için kullanılan bir cisim.
Gueda: Ölüm ve büyü tanrısı.
Henga: Kan.
Humfor: Voodoo Mabedi.
Hunsi: İnisiye, Humfor'un üyesi.
Kay-miste: Belirli loaları kabul etmek üzere, söz konusu loaya hitap eden eşya ve hediyelerle dolu bir kulübe.
Legba: Tanrıların habercisi, iletişim ve pazarların loasudur. Bazen ona büyük hilebaz denilir. Batı panteonda karşılığı Merkür veya Hermes'dir. Günü Çarşambadır. Dörtyol ağızı loasudur. Haiti’da dörtyol ağızların büyüsel özellikleri olduğu inanılır. Legba öte alemin bekçisidir, giriş kapısının anahtarını saklar. Tanrılarla iletişim sağlar, yolları açar.
Loalar: Voodoo dininde tanrılar, azizler, cin, periler ve çeşitli "bedensiz" varlıklar. Hıristiyan etkisi ile bunlara azizler, melekler diyenlerin sayıları da hiç de küçümsenmeyecek kadar fazla, hatta çoğunluktadır. Spiritizma ve spirituelizm (ruhçuluk) etkisinde Umbanda'da bunlar bazen ruhlar olarak tanımlanır. Loalar su, toprak, ateş gibi doğanın her kademesinde mevcuttur ve insan bedenine girebilirler, geçici bir süre bedeni kullanabilirler ve insan ile doğanın çeşitli yönleri ve çeşitli yaşam faaliyetleri ile irtibat kurdurabilirler.
Loa-achte: Nazarlık olarak satın alınan bir ruh.
Loa-met-tet: İnisiyasyonda elde edilen koruyucu ruhlar.
Mambo: Voodoo rahibesi.
Manje-loa: Voodoo kurbanı.
Mojo eli veya torbası: Nazar olarak saklanan ölü hayvan parçaları dolu küçük bir torba.
Ogun: Demir ve savaş tanrısı.
Olorun veya Olodumare:Yüce Tanrı, bütün loaların, orişaların ve her şeyin kaynağı.
Oufo: Voodoo mabedi. Dans ve ayinlerin, misafirlerin kabul edildiği ve kay-mistelerin bulunduğu yer.
Oungan (veya Hungan): Voodoo rahibi.
Ounsi: Voodoo inisiyesi.
Pe: Hayvanların kurban edildiği küçük bir taş sunak.
Pedji: Loalara verilecek hediyelerin dizildiği sunak veya altar.
Peristyle: Ritüel danslar yapıldığı Voodoo mabedinde açık alan.
Petro: Küçük şer tanrılar.
Poteau-mitan: Humfor veya oufo ortasında bulunan ve ruhların inip çıktığı orta direk veya sütun.
Puen: Doğa-üstü veya koruyucu güç.
Rada: İyi tanrılar.
Rada Davulları: Voodoo tatamların çalındığı tamburlar.
Rogataire: Aile loalar ve azizlerin heykel ve ikonaların ve kutsal bir taşın bulunduğu ve mum ve tütsü yakıldığı, yiyecek ve içecek sunulduğu, dua ve afsun yapılan ve Vuducuların odalarında bulunan özel bir sunak.
Simbi: Bataklık ve pınar cinleri.
Veve: Loaları çağırmak için yere dökülen un veya kül ile çizilen sembolik, karmaşık ve genelde geometrik şekiller.
Wanga: Kara büyü işlemek için kullanılan bir cisim veya rukiye.
Yoruba Kökenli Terimleri:
Orişalar:Brezilya'da yaygın olarak kullanılan loaların Yoruba kökenli adı.
Oşala: Tanrı'nın en güçlü orişası. Grek panteonda Apollo, Astrolojide güneş ve Umbamdistalarda İsa.
Oşun:Aşk tanrıçası, Voodoo'da Erzuile'ye ve Grek panteonda ve astrolojik karşılığı Venüs'e tekabül ediyor.
Ogum: Demir ve savaş tanrısı. Voodoo'da Ogun. Grek panteonda ve astrolojik karşılığı Mars.
İfa: Kehanet ve fal orişası. Voodoo'da Fa. Umbandistalara göre Kutsal Ruh.
Yemanja: Deniz tanrıçası.
Olukun: Denizlerin, bilinçaltının tanrısı. Neptün.
Oya Öte alemin tanrıçası. Pluto
Omulu: Mezarların kıralı. Voodoo'da Baron Samedi. Astrolojik karşılığı Satürn.
Eşu: Brezilya'da yaygın boynuzlu bir orişa. Genelde şeytanın karşılığı olarak kabul edilir. Ancak, şer bir varlıktan ziyade kara mizaha anlayışlı şakacı varlık olarak tanınır. Voodoo'da Legba'nın karşılığıdı
Umbanda terimleri
Coisa Feita: “Yapılan şey”, kara büyü.
Desmanchar: “Çözmek”. Coisa feita’yı bozmak.
Despacho: “Sevkiayat”. Orişalara bir dilek karşılığında verilen adak.
Caminhos Albertos: Yolların (kısmet) açık oluşu.
Caminhos Fechados: Yolların kapalı oluşu. "Kısmeti bağlanmış".
Encosto: “Dayanmak”. Düşük seviyeli bir varlığın birisine musallat oluşu ve o kişide dengesizlik yaratması.
Corpo Fechado: “Kapalı beden”. Bedenin bütün şer etkilere karşı kapalı oluşu.
Corpo Alberto: “Açık beden”. Kara büyü ve her tür olumsuz etkiye karşı bedenin açık ve korumasız oluşu.
