Mezar Taşlarının Dili

gümüş

Kayıtlı Üye
Katılım
11 Kas 2010
Mesajlar
1,683
Tepkime puanı
252
-Mezar taşlarında en yaygın kullanılan ağaç sembollerinden biri "Hayat ağacı" motifidir.

- Lahitlerdeki “Hayat Ağaçları” bir tarih seyrini tarihteki “”dallanma’yı ve izlerini sayısal değerleriyle anlatan bir “resimli anlatım ve belgeleme” Bilimi’dir”".

- Hayat Ağacı Bilimi sayesinde lahitteki kişinin kim olduğu, nereden geldiği nasıl yaşadığı anlatılır.

- Selçuklularda bu bilim çok kullanılmıştır.Önemli Selçuklu eserlerinde günümüze kadar gelen gelen örnekleri vardır.

- Bu Bilim ve ”birçok Önemli Bilim Dalı terk edilmiştir”.

- Günümüzde bu bilimi anlayan insan kalmamıştır.

Mezarlarda Hayat ağacı ve dalındaki kuş figürleri ölünün kendisini temsil etmekte ve onun Allah katına yükselmesini sembolize etmektedir. Hayat ağacı bolluk ve bereketin simgesidir.

" Meyveli ağaç " ise, insan-ı kamili temsil etmektedir. Ölüm ve faniliğin sembolü olarak kullanılan "servi ağacı" da mezar taşlarında en çok rastlanan motiflerdendir.

Kendine has bir kokusu olan ve yaz-kış yeşil kalan servi, vahdeti, yani birliği sembolize eder.

Allah lafzının ilk harfi olan Elif'e de benzetilen servinin rüzgarda sallanırken çıkardığı " HO" sesiyle Allah'ı zikrettiğine inanılır

Servinin dalları başka cins ağaçlardaki gibi, rüzgarda kolay kolay sallanmaz Bu hali ile servi, sabrın ve temkinin de sembolüdür

Dik ve doğru duruşu ile doğruluğu ve dürüstlüğü simgeler. Bazı mezar taşlarında sembolizm çok fazla ileri gitmiştir.

Mesela mezar taşı üzerindeki "servi içinde servi motif!" doğumda ölen kadını ve doğurduğu kız çocuğunu sembolize etmektedir'

"Haşhaş bitkisi ve çam kozalakları " ebedı uykuyu ve cenneti temsil eder.

"Meyve" motifi ölümsüzlük sembolüdür. Müslüman için hayatın meyvesi cennettir Bu sebeple meyve, sembol olarak Allah'a dönüşü ifade eder. Zira nar, incir, ve hurma Kur'an'da cennet meyvesi olarak anılmaktadır.

Taşlar üzerinde sıkça görmeye alıştığımız "geometrik biçimlerin kökü Orta Asya'ya ve inanç olarak Taoizm'e bağlanır

Eşkenar dörtgen, altıgen, kare ve dairevi sonsuzun, kainatın sembolleridir

İç içe geçmiş çok kenarlı geometrik biçimler her dönemde sevilerek kullanılmış olmasına rağmen Anadolu' da daha çok Selçuklular Devri' nde kullanılmıştır islam sanatında geometrik biçimler, sonsuzluk ve süreklilik göstererek Allah fikrini hatırlatırlar.

Bir düzen içerisinde süre giden geometrik çizgiler (tek, ve sonsuz olan) gücün, adaletin, genişliğin, sonsuzluğun sembolüdürler.

Anadolu mezar taşlarında yaygın kullanılan motiflerin başında "kandil" motifi gelir. Bu motif, ölünün yolunu aydınlatıcı bir mana ile yüklü ve bazı örneklerde kandilin gövde kısmında ' Allah" yazdığı için "Yaratıcı" yı sembolize eder. Mezarda yatan kişinin kabrini aydınlattığına, onu karanlıklardan yani bilinmeyen tehlike ve felaketlerden koruyacağına inanılır.

12. yüzyıldan itibaren çokça kullanılan "Lale" motifi ise, vahdet-i vücudu yani Allah'ı sembolize etmektedir.

Zira Allah ismindeki harfler ile lale kelimesinin yazılışındaki harflerin ebcet hesabına göre sayı değerleri aynıdır.

"Gül"ün süsleme sanatlarında ve özellikle mezar taşları üzerinde görülmesinin sebebi ilahi güzelliği sembolize etmesi ve Hz. Muhammed'in remzi olmasından kaynaklanmaktadır. Bu yüzden " verd-i Muhammed!" veya "gül-i Muhammed!" isimleri de verilen gülün kokusunu n, Hz. Muhammed'in kokusu olduğuna inanılır.

"Sümbül" motifi, Halvetıliğin ve Sümbüllüye tarikatının sembolü olarak kullanılmıştır. "Yasemin çiçeği", Hz. Fatıma'nın sembolüdür.

İslamiyette mezar taşı süslemesi yoktur ,bu tamamen Osmanlılara islamiyet öncesi ‘Ata Kültü’nden kalmıstır.Şamanızm inancından kaldığına inanılmaktadır.


Alıntı
 
Üst