Yumurta Sembolü

berksu07

Kayıtlı Üye
Katılım
16 May 2010
Mesajlar
166
Tepkime puanı
71
Yumurta sembolü; ayrıştırılmamış bütünsellik, potansiyel güç, tüm yaratılışın tohumu, kaosun ilk ve anaerkil dünyası, evreni kapsayan büyük yuvarlak, varlığın saklı kökeni ve gizemi, kozmik zaman ve mekan, başlangıç, rahim, tüm tohumsal varoluş, ilk anne baba, birleşen zıtların mükemmelliği, durağan haldeki organik madde, diriliş, yenilenme, yeniden doğum, bahar mevsimi ile ve umut ile ilişkilendirilen ve çok çeşitli toplumlarda, tradisyonlarda yerini bulan bir semboldür. Yumurtanın sembolik bakımdan önemi çeşitli özelliklerle belirlenir; kolay kırılabilirdir, genelde beyaz renklidir, yeni bir hayatın zengin kaynağıdır. Yumurtada hareketsiz halde bulunan yeni hayat yaşam enerjisi ile birleşmekte ve bu da şifa ve doğurganlık ritüellerinde yumurtanın önem kazanmasına ve ölülerin defnedilirken ötealemdeki yolculuklarında onları beslemesi için yumurta gömme adetinin de ortaya çıkmasına neden olmuştur
Kadim Tradisyonlarda, Güneş ve ay, aynı zamanda göksel altın ve gümüş de yumurtayla ilişkilendirilir. Altın yumurta güneş sembolü ile özdeşleştirilir ve ikisinin de aynı anlama geldiği düşünülür. Genel olarak yumurta, dünyanın kendisinden doğacağı ilksel bir embriyonik formu sembolize eder. Bir kabuğun içinde kapalı halde bütünselliğin imajı olarak yumurta, yaratılışın en başından beri planlı olarak gerçekleştiğini ifade eder.

İçsel bir çabanın, dolayısıyla bir hareketin sonunda dışa görünür biçimde ve yaşam üreterek yansıması, tezahürü, kendisinden çıkacak varlığın tüm unsurlarını bünyesinde taşımayı en iyi ifade eden sembollerden biridir. Yumurta, kökenin, kaynağın sembollerinden biridir. Biçiminin elips oluşu, gezegenlerin kozmik dolanımlarının biçimi ile paralellik göstermektedir.

**Çeşitli Tradisyonlarda, Toplum Yaşayışında Yumurta Sembolü

Yumurta sembolü toplum yaşayışlarında incelendiğinde pek çok yerde doğanın ve bitkilerin yenilenmesiyle ilgili simgelerde yeralır. Yeni yıl ağaçları olarak adlandırılan mayıs ağaçları, Aziz Yuhanna ağacı vb, yumurtalarla ve yumurta kabuklarıyla süslenir. Bütün bitki ve yeni yıl simgeleri dönemsel yaratılış mitini ortaya koyarlar. Ağaç sonsuz yenilenmeyi ve doğayı simgeler ve ağaca eklendiğinde yumurta tüm bu kozmogonik değerleri ve ayrıcalıklarını doğrular. Yumurtanın Doğu’daki yeni yıl törenlerinde oynadığı rolü incelediğimizde de yeni bir canlanışın simgesi olduğunu görürüz. Paskalya bayramında dağıtılan kırmızı yumurtalar da buna benzer bir törendir ve maksat baharın gelişini kutlamaktır. Paskalya yumurtası doğurganlığın, doğanın uyanışının sembolü olurken aynı zamanda da yeniden dirilişle de ilişkilendirildiği, ölümsüzlüğün simgesi olarak da kabul edildiği görülür. Bir paskalya geleneği olan “danseden yumurta” tradisyonu, Krappe’ye (1) göre kökenini yılın o zamanında güneşin gökyüzünde dansettiği inancından almaktadır

Yumurtanın pek çok toplumda tarım ayinlerinde kullanıldığını, özellikle tohum ekme dönemlerinde toprağa yumurta gömme, havaya yumurta atma ya da o dönemde yumurta yeme gibi ritüellerin yeraldığını görüyoruz. Bütün bu ritüellerde yumurtanın önemi ilk eylemin tekrarlanmasını yani canlılara yaşam veren yaradılışın tekrarını sağlamaktır. Yumurta yaradılışın tezahürü, kozmogoninin sembolüdür.

** Çin’de ve İran’da
Çin tradisyonunda yumurta doğurganlığın simgesidir ve aynı zamanda da bütünselliği temsil eder, yumurtanın sarısı gökyüzü, beyazı ise dünyadır. Çinliler, ilk insanın gökyüzünden Tien (Tanrı) tarafından ilksel suların üzerinde yüzmek üzere bırakılan bırakılan bir yumurtanın içinden çıktığına inanırlar. İran tradisyonunda ise yumurta yaratılış ve hayat prensibinin sembolüdür ve İran’da renkli yumurtalar özel yeni yıl hediyeleridir, bu hediye geleneği günümüze kadar “kırmızı yumurtalar bayramı” adı altında devam etmiştir.

**Avrupa da
Bir Avusturya tradisyonunda, katoliklerin ayak yıkama ayini gününde yumurtlanan bir yumurta önce kutsanır ve kötülüklerden korunmak adına gömülür. Bazen bir çatıdan aşağı fırlatılıp düştüğü yere de gömüldüğü olur, bu da o evi yıldırım düşmesinden korumak için yapılır. Rusya’da ve İsveç’te bulunan pek çok mezarda topraktan yapılmış yumurtalar bulunmuştur, bunlar o mezarlara ölümsüzlüğün simgesi olarak bırakılmışlardır
**Yunan Mitolojisi’nde
Yunan mitolojisinde Zeus’un ikiz çocukları (The Dioscuri), yumurtadan Zeus ve Leda tarafından çıkarılmışlardır ve yumurtanın iki yarısını tepesi sivri birer şapka misali taşımaktadırlar. Boetica mezarlarında bulunan Dionysos heykelleri ellerinde yaşama geri dönüşün simgesi olan bir yumurta tutarlar.
**Simyada
Simyada, yumurtadan beyaz çiçeğin (gümüş), kırmızı çiçeğin (altın) ve mavi çiçeğin (bilgelik) filizlendiği görülür. Yumurta, aynı zamanda içinde büyük çalışmanın tamamlandığı mühürlenmiş hermetik vazodur. Filozofların yumurtası ise yaratılışın sembolü olmaktadır. Simya sembolizminde felsefe yumurtası, kendini sonradan felsefe taşına dönüştürecek olan ‘ilk maddeyi’ temsil eder. Bu yumurta olgunlaşmak için kendisine gereken her şeyi embriyonik formu içinde barındırır, yumurtanın sarısı ise ileride dönüşülecek olan altını andırmaktadır. Simyacılar ona açıkça şu anlamı da yüklemişlerdir: Yumurta madde ve düşünce için bir kaptır.

** Mısır’da
Yumurta sembolüne en çok Mısır’da rastlanmıştır. Cirlot’a göre; Mısır natüralizmi, yani Mısırlıların yaşam fenomenine olan doğal merakı, gizli olanın (okült ya da varolmayan her şey) aktif bir şekilde varolabileceği gerçeğini bulduklarında buna benzer şekilde gizemli bir hayvanın büyümesinin kapalı bir kabuğun içinde gerçekleşebileceğinin de farkına varılmasıyla tetiklenmiş olmalıdır. Mısır ritüelinde evren, “İkili güçten Büyük Olan’ının saatinde döllenmiş yumurta” olarak tanımlanır. Mısır Kazı’nın kuluçkaya yattığı kozmik yumurtadan Güneş, yani Ra çıkmıştır: “O büyüdü ben büyüdüm, o yaşadı ben yaşadım” (Ölüler kitabı). Tanrı Ra, yumurtasının içinde parıltılı bir biçimde gösterilir. Yılan Kneph de aynı zamanda Logos’u sembolize eden kozmik yumurtayı ağzından çıkarmıştır.
Bir papirüsteki resimde (Kircher’ın Oedipus Aegyptiacus’unda III, 124) bir mumyanın üzerinde yüzen bir yumurta gösterilmektedir, resim bu haliyle öldükten sonra da bir yaşamın olduğu umudunu göstermektedir. Mısır hiyerogliflerinin dilinde yumurtanın belirleyici işareti potansiyelliği, üreme tohumunu, hayatın gizemini temsil eder.

Alıntıdır.
 
Üst