Mitraizm

Mitra, Magi’ler arasında ruhun yargıçlarından biriydi. Bununla birlikte, Vedalar’da birçok kez geçen Mithra, Mitra ya da Mithras, örneğin Rig-Vedalar’da yılın aylarını yöneten oniki tanrıdan biri olarak anılır. Uygulamada ona tapınmanın sona ermesiyle Brahminik panteonda gereksiz yer işgal eder. Perslerde gerçekte, “göksel ışığın yaratıcısı” olarak anılan bir güneş-tanrıydı. Bugün İran’ın resmi dini Şii Müslümanlık olsa da, bayrağında hala Mitra’nın simgeleri olan aslan ve güneşin olması ilginçtir. Bununla birlikte, İran’da bile Mitra’nın önemi azalmıştır. Bir zamanlar yedi amesha spenta –yardımsever ölümsüzler- ya da kutsal üçlüden biri olarak görüldüğüne ilişkin kanıtlar vardır. İÖ 521’de tahta çıkan Birinci Darius mezar taşına Mazda ve Mitra’nın simgelerini açıkça eşit konuma yerleştirdi ve bu uygulama ardıllarınca da sürdürüldü. İskender, İran’ı fethettiğinde Mitra kültü, imparatorluğunda geniş çapta yayıldı. Özellikle Kapadokya’da ve Frigya’da doruğa ulaştı. Ancak, oldukça yayılmıştı ve Roma İmparatorluğunun ilk yüzyılının ilk yarısında, Hıristiyan misyonerler Mitra kültünün görevlileriyle yarışıyordu. İÖ 2. yüzyılda Mitraizm, Roma İmparatorluğunda yayılmıştı, çünkü Roma Ordusu arasında çok yaygındı ve dış görevlere gönderilen askerler bu kültü yaydı. Hatta Britanya’ya bile yayıldığını, birkaç Mitra tapınağının kalıntılarının bulunmasından biliyoruz. Roma İmparatorluğu’nun işgal ettiği tüm topraklarda bu tapınaklardan vardır. Bu tapınaklarda geleneksel bir figürle karşılaşırız. Bu, Frigyalıların giysileri içerisinde ve daha sonra özgürlüğün simgesi olan ünlü Frigya miğferini takmış yakışıklı genç bir adam biçimindeki Mitra’dır. Sol ayağıyla yere çökmesini sağlayarak üstüne oturduğu boğanın göğsüne bıçak saplamaktadır. Hayvan yere uzanmış ancak başını yukarı kaldırmıştır. Yaradan akan kanı bir köpek yalamaktadır, bir yılan ve bir akrep ayağına doğru ilerlemektedir.







Bazen başka figürlere de rastlanır ve kanla verimlileşen topraktan bitkiler çıkar. Bu sahne genellikle bir mağarada çizilidir. Bunu bir tür adağın yerine geçtiğine ilişkin çok az kuşku vardır ve böylelikle kötü güçler denetim altına alınır, toprağın verimi ve insanoğlunun refahı sağlanır. Avrupa’daki Mitra tapınakları doğu yönündeki sunaklarıyla dikdörtgen biçimindedir. Tapınağa birkaç basamakla girilebilmesi için her birinin önünde alçak bir giriş ya da dehliz, girişin her iki yanında da bir insan figürü bulunurdu. Bir yanındaki figür bir meşaleyi yukarı doğru, diğeri aşağı doğru tutardı. Sunağın üzerinde sol yanında Güneş, sağ yanında ise Ay bulunan Mitra’nın bir figürü vardı. Bazen elinin yanında yedi yıldız bulunur, bazen bir meşale tutar, bazen de, tıpkı İncil’in Vahiy bölümünde sözü edilen yedi yıldızı tutan ve güneş gibi parlayan İnsanoğlu figüründe olduğu gibi, ağzından yanan bir kılıç çıkar.

Büyünün, Cadılığın ve Okültizmin Tarihi, W.B Crow, 94-95.

Fantastik, çok gizemli. Teşekkür ettim.